<< powrót <<
  

prof. dr hab. Andrzej Markowski

Tematy wykładów:

Najnowsze jawne i ukryte zapożyczenia w polszczyźnie – zagrożenie czy szansa dla polszczyzny?

Wyrazy źle rozumiane, czyli czy oportunista może być spolegliwy kiedy wnioskuje o dedykowanie oleju do silnika.

Wyrazy mylone, czyli czym grozi zmiana aklimatyzacji na klimatyzację i formowania na formułowanie.

Wyrazy modne, czyli czy można posiadać języki, żonę i zapach.

Język najnowszych mediów a tradycyjna ortografia, czyli czy „idac do sadu robimy komus laske”.

Podstawowe zasady językowe formułowania pism urzędowych, czyli czy „Witam!” to rzeczywiście grzeczny początek.
 

Polonista, językoznawca, prof. zwyczajny na Uniwersytecie Warszawskim, wieloletni (do roku 2012) dyrektor Instytutu Języka Polskiego UW, w latach 2008 – 2012 profesor UKSW, od roku 2000 przewodniczący Rady Języka Polskiego przy Prezydium PAN, w latach 2007-2010 zastępca sekretarza generalnego Towarzystwa Naukowego Warszawskiego, od roku 2007 wiceprzewodniczący Komisji Standaryzacji Nazw Geograficznych poza Granicami Rzeczypospolitej Polskiej, od 2011 członek Prezydium Komitetu Językoznawstwa PAN.
Jego zainteresowania naukowe skupiają się na zagadnieniach semantyki leksykalnej, leksykologii, leksykografii i kultury języka.
Autor monografii i artykułów naukowych z tych dziedzin, a także słowników i książek z zakresu poprawności i kultury języka polskiego.

Do najważniejszych jego prac należą monografie: „Leksyka wspólna różnym odmianom polszczyzny”, „Polszczyzna końca XX wieku”, „Antonimy przymiotnikowe we współczesnej polszczyźnie”; artykuły: „Przemiany w strukturze normy współczesnej polszczyzny ogólnej”, „O pojęciu i typach internacjonalizmów semantycznych”, „O języku dziennika Marii Dąbrowskiej”; podręczniki akademickie: „Kultura języka polskiego. Teoria. Zagadnienia leksykalne” i „Wykłady z leksykologii”; książki popularnonaukowe: „Jak dobrze mówić i pisać po polsku”, „Polszczyzna znana i nieznana”, „Język polski. Poradnik językowy profesora Andrzeja Markowskiego”.
Autor lub redaktor naukowy licznych słowników, np. „Nowego słownika poprawnej polszczyzny PWN”, „Wielkiego słownika ortograficznego języka polskiego” (z W.Wichrowską), „Wielkiego słownika wyrazów obcych i trudnych” (z R. Pawelcem), „Wielkiego słownika poprawnej polszczyzny”, „Popularnego słownika poprawnej polszczyzny”, „Encyklopedii Szkolnej WSiP. Nauka o języku”, „Szkolnego słownika terminów i pojęć gramatycznych”. Jest współautorem programu i cyklu podręczników dla liceum ogólnokształcącego „Pamiętajcie o ogrodach”.
W sumie opublikował 41 pozycji książkowych i ok.180 artykułów oraz kilkaset felietonów popularnonaukowych (m.in. w „Życiu Warszawy”, „Poradniku Domowym”, „Twoim Stylu”, „Prasie Technicznej”).
Jako wiceprzewodniczący (w latach 1996-2000) i przewodniczący Rady Języka Polskiego przy Prezydium PAN był merytorycznie odpowiedzialny za wszelkie przedsięwzięcia Rady, takie jak Fora Kultury Słowa (9 ogólnopolskich kongresów naukowo-popularnych), sprawozdania dla Sejmu i Senatu RP o stanie ochrony języka polskiego (4 ponaddwustronicowe sprawozdania), Rok Języka Polskiego, proklamowany przez Senat RP (2006; w tym. m.in. dyktando dla parlamentarzystów, konferencja o polskim języku prawnym), Kongres Języka Polskiego (Katowice 2011).

Autor kilkunastu szkoleń dla polskich tłumaczy w Unii Europejskiej; wykładowca na tych szkoleniach w Komisji UE, Parlamencie UE (Luksemburg), Komitecie Regionów UE, Radzie UE (Bruksela).
Współpracował przez wiele lat z Uniwersytetem w Moguncji (filia w Germersheim) jako wykładowca j. polskiego i współautor „Polsko-niemieckiego słownika neologizmów”. Upowszechniał język polski na wykładach we Florencji, w Pradze, Bratysławie, Sztokholmie, Mińsku Białoruskim. Autor i juror kilkunastu ogólnopolskich konkursów „Dyktando”. Autor kilkunastu konkursów „Dyktando” o charakterze lokalnym (m.in. w Radomiu, Białobrzegach, Skarżysku-Kamiennej, Pile).

Popularyzator wiedzy o języku i propagator kultury języka, między innymi: - w licznych (ponad 6000) audycjach radiowych, nadawanych od 42 lat w Programie I, II i II oraz Polskim Radiu BIS (m.in. w cyklach „Czy mówisz po polsku”, „100 sekund polszczyzny”, „Dwa słowa o słowie”, „Poradnik Językowy”), - w programach telewizyjnych (kilkadziesiąt programów, m.in. teleturniej „Zabawy językiem polskim”, i program „Od słów do głów”). - w kilkudziesięciu odczytach i wykładach dla różnych środowisk (m.in. uczniów, nauczycieli, wydawców, dziennikarzy, samorządowców, bankowców, biznesmenów) prowadzonych w większych i mniejszych miastach całej Polski (m.in. w Białobrzegach, Białymstoku, Elblągu, Gdańsku, Siedlcach, Katowicach, Koninie, Lublinie, Ostrowie Wielkopolskim, Poznaniu, Radomiu, Skarżysku-Kamiennej, Sulejówku, Warszawie, Włocławku, Węgrowie, Wrocławiu). Za upowszechnianiu w radiu wiedzy o polszczyźnie otrzymał w roku 2010 Honorowy Złoty Mikrofon Polskiego Radia.

Współautor (z Jerzym Bralczykiem, Janem Miodkiem i Jerzym Sosnowskim) bestselerowej rozmowy rzeki „Wszystko zależy od przyimka” (2014).